مکمل سوخت چیست؟ انواع ، مزایا و معایب مکمل سوخت

مجموعه: اصول تعمیر و نگهداری خودرو

مکمل سوخت به موجب کم شدن مصرف سوخت طراحی شده اند

بهترین مکمل سوخت خودرو و انواع آن 

مکمل سوخت چیست؟

مکمل سوخت ماده ای افزودنی به بنزین خودرو است  که موجب شتاب فرایند احتراق، کارکرد مناسب، سرعت بیشتر و عملکرد نرم اتومبیل می گردد. این ماده ی افزودنی در باک خودرو قرار می گیرد و پس از ترکیب شدن  با بنزین یا گازوئیل روند سوخت رسانی اتومبیل را ارتقا می بخشد.

به عبارتی با افزایش کارایی خودرو در هر ثانیه انفجارهایی در قسمت پیشرانه شکل می گیرند. احتراق بنزین یا گازوئیل موجب تشکیل  آلودگی ها و رسوباتی در مسیر سوخت رسانی اتومبیل می شوند. رسوبات ایجاد شده مانع کارایی نرمال موتور می گردند و از راندمان پیشرانه ی خودرو می کاهند.

مکمل های سوخت با هدف افزایش راندمان و قدرت ماشین،  پاک سازی، روان کاوی و جلوگیری از فرسایش قطعات خودرو در گونه های مختلف برای موتور های بنزینی و دیزلی طراحی شده است. این مکمل ها در دو دسته ی مکمل های شوینده و غیر شوینده قرار می گیرند.

• مکمل های سوختی شوینده

مکمل های شوینده بر روی پاکی کنندگی سیستم سوخت رسانی از قبیل انژکتور، سوپاپ و کاربراتور تمرکز دارند. این قبیل مکمل ها میزان رسوب گذاری قطعات تشکیل دهنده ی سیستم خودرو را کاهش می دهند. همچنین از فرسودگی و خوردگی قطعات سیستم جلوگیری می کنند.

• مکمل های سوختی غیر شوینده

مکمل هایی که در گروه غیر شوینده قرار می گیرند، مکمل هایی هستند که کارایی موتور خودرو را افزایش می دهند. این قبیل مکمل ها فاقد مواد پاک کننده می باشند و تنها بر روی نحوه و کارکرد موتور خودرو تمرکز دارند.

شرکت های تولید کننده ی متعددی در راستای تولید مکمل سوخت فعالیت می کنند. در بازار اتومبیل انواع مکمل های سوخت وجود دارد که هر کدام از آن متناسب با نوع خاصی از خودرو طراحی شده است.

مکمل سوخت غیر شوینده تنها روی کارکرد موتور خودرو تمرکز دارد

انواع مکمل سوخت 

به طور کلی مکمل های سوختی زمانی کارایی خود را نشن می دهند که با بنزین ترکیب شوند. همان طور که گفتیم مکمل های سوختی متعددی در بازار وجود دارند که هر کدام از آن ها با هدف خاصی طراحی و عرضه می شوند.

• تثبیت کننده ی سوخت

با افزایش مدت زمان وجود بنزین در باک خودرو، کیفیت بنزین کاهش می یابد. درواقع بنزین با تجزیه شدن مواد رسوبی و صمغی را از خود مشتعل می سازد و رطوبت و رسوباتی را در این محفظه شکل می دهد.

مکمل تثبیت کننده، با خارج سازی رطوبت موجود در سیستم سوخت رسانی در راستای حفظ و احیاسازی آن موثر است. بهره گیری از تثبیت کننده ی سوخت فشار بنزین به انژکتور ها را کاهش می دهد و از فرسایش قطعات سیستم انژکتور جلوگیری می کند.

• شوینده ی انژکتور

مکمل شوینده ی انژکتور مخصوص پاک سازی سیستم انژکتور خودرو است. سیستم انژکتور پس از کارکردهای متعدد دچار گرفتگی و رسوب می شود. این رسوب گذاری سوخت رسانی سیستم را مختل می سازد و موجب احتراق ناقص می گردد. 

عنصر اصلی سازنده ی شوینده ی انژکتور که موجب پاکیزگی و رسوب زدایی از سیستم می شود، خاصیت اتانول است.

مکمل شوینده پایداری بسیار بالایی دارد لذا پس از طی کردن مسافت های 5 هزار کیلومتری نیاز به بهره گیری مجدد از شوینده ی انژکتور دیده می شود. شما می توانید در هنگام تعویض روغن موتور، انژکتور را نیز داخل باک بنزین اضافه کنید.

• یخ زدایی یا ضد یخ گازوئیل

ترکیبات سوخت گازوییل در خودرو های دیزلی حاوی پارافین هستند. با کاهش دما ماده ی پارافین به شکل جامد یا ژله ای در سیستم سوخت رسانی تبدیل می شود و از گردش سوخت ممانعت می کند. بنابراین برای پاک سازی محفظه ی فیلتر سوخت می توانید از مکمل ضد یخ گازوئیل بهره بگیرید.

به عبارتی دیگر سوخت دیزل نسبت به سوخت بنزینی بسیار سنگین است و با سرد شدن هوا به کریستال های مومی شکل تبدیل می شود و در محفظه ی سیستم سوخت رسانی منجمد می گردد.

از ضد یخ برای پاکسازی محفظه فیلتر سوخت استفاده می شود

• مکمل ضد ناک زدن

مکمل ضد ناک از منفجر شن بنزین در هنگام شکل گیری فرایند احتراق جلوگیری می کند. لذا مانع تداخل آسیب به پیشرانه خودرو می گردد.

• تقویت کننده ی اکتان 

اکتان یکی از عناصر سازنده ی بنزین است. میزان تعداد اکتان موجود در بنزین بسیار حائز اهمیت است. به گونه ای که بهره گیری از تقویت کننده ی اکتان، راندمان خودرو را افزایش می دهد و در بهسوزی سوخت تاثیر می گذارد.

یکی از قطعات خودرو که در هنگام کم بودن اکتان بنزین، متحول می گردد سوپاپ است. اکتان موجود در بنزین موجب روان کنندگی می شود. لذا در شرایطی که اکتان بنزین کم باشد، در سربالایی ها به موتور خودرو فشار وارد شود و صدایی از داخل محفظه موتور اتومبیل به گوش برسد، این عارضه بیانگر بی کیفیت بودن بنزین است.

بنزین سوپر یکی از بنزین های موجود در برخی جایگاه های سوخت گیری می باشد. این بنزین به دلیل میزان اکتان بالا در خودرو های مدرن مورد استفاده قرار می گیرد و در کلان شهر ها طرفداران گسترده ای دارد.

تفاوت عمده ی بنزین معمولی و بنزین سوپر در میزان اکتان موجود در آن است. درواقع به میزان تعداد اکتان بنزین، موتور خودرو بهتر کار می کند.

توجه داشته باشید بنزین سوپر خود دارای میزان مشخصی اکتان است لذا نیازی به افزودن مکمل اکتان ندارد. اما اگر به بنزین سوپر دسترسی ندارید، می توانید به جای آن در بنزین معمولی مکمل تقویت کننده ی اکتان اضافه کنید.

استفاده از مکمل تقویت اکتان در خودرو هایی با کاربراتوری قدیمی یا کم حجم ضروری نمی باشد. درواقع خودرو های قدیمی به تعداد اکتان بالایی نیاز ندارند.

در مقابل اتومبیل های مدرن و خودروهای حاوی توربو شارژر نیازمند افزودن مکمل اکتان یا بنزین سوپر هستند.

از نگهداری بنزین حاوی مکمل اکتان در باک خودرو خودداری کنید زیرا به مرور زمان موجب رسوب گذاری در داخل محفظه می گردد.

نگهداری مکمل سوخت اکتان در باک موجب رسوب گذاری داخل محفظه میشود

وجه تمایز بنزین معمولی و بنزین سوپر

به طور کلی بنزین در دمای 70 الی 175 درجه تقطیر می شود. عنصر سازنده ی بنزین، نفت های استخراجی از اعماق دریا است. 

محتوای بنزین معمولی شامل هیدروکربن نفتن، اولفین، پارافین و اکتان است. در میان موارد ذکر شده عنصر اکتان مؤلفه ی اصلی بنزین می باشد.

بنزین سوپر نیز ساختاری شبیه به بنزین معمولی دارد. بااین تفاوت که میزان اکتان موجود در آن بسیار بالا است. تولید کنندگان این نوع بنزین، برای بالا بردن اکتان بنزین از موادهای مختلفی مانند متانول، اتانول، پروپانل، تولوئن و ... بهره می گیرند.

درواقع به هر میزان که تعداد اکتان های بنزین بیشتر باشند، قدرت و کیفیت بنزین نیز بیشتر است. اکتان ها مقاومت بنزین را در برابر احتراق افزایش می دهند.

در شرایطی که اتومبیل به بنزین سوپر نیاز داشته باشد اما به آن بنزین معمولی اضافه گردد، پیستون قبل از رسیدن به در سلیندر به موجب اشتعال بنزین به سمت پایین حرکت می کند. با این حرکت قطعاتی از قبیل میل لنگ، پیستون، شاتون و سوپاپ ها فشار بسیار بالایی را متحمل می شوند لذا با بروز صدای ناخوشایند به مرور زمان از عمر موتور خودرو کم می شود.

یکی از مشخصه های متفاوت بنزین سوپر با بنزین معمولی در رنگ آن ها است. رنگ بنزین معمولی صورتی مایل به قرمز است در حالی که بنزین سوپر رنگی سبز و سفید دارد.

بنزین سوپر رنگی سبز و سفید دارد

پاک کننده ی سیستم سوخت رسانی

مکمل های پاک کننده متشکل از ترکیب «PEA» هستند و در میان شوینده ها در بالاترین رده قرار دارند.

این ترکیب قوی ترین شوینده در مقایسه با ترکیبات "PIB" و "PIBA" است و میزان پاک کنندگی و حافظتی بسیار بالایی دارد.

با افزودن مکمل پاک کننده به موتور های دیزلی و بنزینی، کل مدار سیستم خودرو از آلودگی ها پاک می شود.

مکمل سوختی تقلبی در سوخت رسانی تداخل ایجاد می کند

نکات حائز اهمیت در خصوص مکمل های سوخت

یکی از مؤلفه هایی که همواره در هنگام خرید مکمل باید به آن توجه داشته باشید، عمر خودرو یا میزان کارکرد اتومبیل است. علاوه براین، اصیل بودن مکمل ها امری ضروری است. درحقیقت مکمل سوختی که تقلبی باشد، موجب تداخل در سیستم سوخت رسانی و تحمیل خسارت بر دیگر قطعات خودرو می گردد.

در شرایطی که عمر و کارکرد خودرو به کمتر از ده سال محدود شود، نیازی به استفاده از مکمل های بنزینی نمی باشد. زیرا سیستم سوخت رسانی و موتور خودرو از وضعیت کارایی مناسبی برخوردار هستند. به عبارتی دیگر اگر عمر خودرو شما کم است و به طور منظم از آن محافظت می کنید، نیازی به استفاده از مکمل های سوختی نمی باشد.

قبل از بهره گیری از مکمل های سوختی دفترچه ی راهنمای خودرو را بررسی کنید و در خصوص میزان اکتان بنزینی که شرکت سازنده ی اتومبیل توصیه کرده است، آن را خریداری کنید.

نحوه بهره گیری از مکمل سوخت

اکثر مکمل های سوختی به شکل مایع هستند. برای استفاده از مکمل باید آن را در داخل باک اتومبیل اضافه کنید. این فرایند به راحتی امکان پذیر است.

مکمل پس از ترکیب شدن با بنزین، به واسطه ی پمپ سوخت وارد انژکتور و سیستم سوخت رسانی خودرو می گردد و کارکرد آن را ارتقا می بخشد.

لازم به ذکر است قبل از افزودن مکمل به خودرو، باید از پر بودن باک از بنزین و گازوئیل اطمینان حاصل کنید.

اغلب مکمل سوخت مایع است و از طریق باک به سوخت اضافه می شود

مزایای بهره گیری از مکمل سوخت در بنزین

• کاهش مصرف سوخت

• محدود سازی انتشار گاز های سمی

• بهبود کارایی سیستم اگزوز

• افزایش روان کنندگی سوخت

• ممانعت از انسداد سیستم سوخت رسانی در دمای کم و زمستان

• افزایش کارایی و عمر مفید موتور اتومبیل

• بهبود عملکرد کاتالیزور خودرو

• پاک شدن سیستم اگزوز از آلایند ها

• حذف آب در سیستم سوخت رسانی

معایب بهره گیری از مکمل سوخت در بنزین

تحقیقات و بررسی های کارشناسان حاکی از آن دارد مصرف مکمل های سوخت در اتومبیل تنها در شرایطی موجب بهبود و کارایی خودرو می گردد که از همان ابتدای خرید خودرو (اتومبیل صفر)  از آن بهره بگیرید.

در مقابل اگر مکمل را برای اتومبیلی که به طور مثال کارکردی 7 ساله دارد، استفاده کنید سیستم داخلی خودرو دچار اختلال می گردد.

در طی آزمایش های کارشناسان تأثیر مکمل کننده ها در راستای کاهش مونوکسید کربن و هیدروکربن خروجی از اگزوز ها ثابت شده است. اما اگر مکمل ها به صورت اتفاقی در خارج از باک ریخته شوند، سلامت محیط زیست و انسان ها به خصوص زنان باردار و اطفال را تهدید می کند.

با وجود مزایای فراوانی که مکمل های سوختی دارند، کمپانی های خودرو سازی همواره توصیه می کنند از افزودن انواع مکمل های بنزین، روغن بنزین، تقویت کننده ی اکتان و شوینده ی انژکتور پرهیز کنید.

آن ها در طی اطلاعیه هایی بیان می کنند: " استفاده از مکمل، روغن، تقویت کننده و شوینده ها در داخل اتومبیل علاوه براینکه گارانتی خودرو را لغو می کند، با ایجاد اختلال در اجزای سوخت رسانی خودرو ایمنی آن را کاهش می دهد."

علاوه بر کمپانی های سازنده ی خودرو، ستاد بهینه سازی سوخت و سازمان استاندارد جهانی استفاده از مکمل ها را توصیه نمی کنند.

از منظر اقتصادی نیز بهره گیری از مکمل ها مقرون به صرفه نیست و برای تهیه ی آن می بایست هزینه ای معادل هزینه ی بنزین پرداخت کنید. لذا هزینه ی سوخت اتومبیل را دو برابر افزایش می دهد.

در نتیجه شما می توانید بنزین با کیفیت را جایگزین مکمل سوخت کنید.

راهنمای خرید مکمل های سوختی

همانطور که بیان کردیم شرکت های مختلفی در راستای تولید مکمل های سوختی فعالیت می کنند. با توجه به این که مکمل های تقلبی امروزه در بازار بسیار زیاد شده اند، بهتر است که در خرید مکمل سوخت نعایت دقت را داشته باشید و همیشه از یک فروشگاه معتبر و یک مارک معتبر خرید کنید.

مکمل های تقلبی نه تنها کاربرد مثبتی ندارند، بلکه اغلب موجب ایجاد رسوب در لوله های سوخت رسانی می شوند و مشکلات بسیار زیادی برای خودرو ایجاد می کنند.

پس در هنگام خرید مکمل سوخت، توجه داشته باشید که همیشه از یک فروشگاه معتبر خرید کنید و از خرید مارک های ارزان قیمت و ناشناخته خودداری کنید.

کمپانی های خودروسازی معتقدند مکمل سوخت گارانتی را نقض می کنند

سخن پایانی

در این مقاله سعی کردیم انواع مختلف مکمل های سوختی را با ویژگی های منحصر به فرد توضیح دهیم.

در میان انواع مکمل های شوینده و غیر شوینده، مکمل تقویتی اکتان و پاک کننده ی سیستم سوخت رسانی طرفداران گسترده ای را در سطح جهان دارد.

مکمل ها خاصیت پاک کنندگی و رقیق کنندگی دارند لذا با مصرف بهینه و مناسب آن ها می توانید قدرت پیشرانه و راندمان اتومبیل خود را افزایش دهید.