مجموعه: مكانهاي تاريخي ايران
از جمله بناهاي متعدد فرخ خان غفاري كاشي ملقب به امين الدوله، سراي سرپوشيده اي است در چهار سوق بازار معروف به ميانچال كه در سال 1285 ساختمان آن به پايان رسيد و داراي سه طبقه بناي مستحكم و مسقف مرتفع با دهانه وسيعي مي باشد كه نظير آن بدين عرض و طول و عظمت و با شكوه در جاي ديگر ديده نشده
کاروانسرای امین الدوله در میانه بازار تاریخی کاشان در دوره قاجار به همت فرخ خان امین الدوله غفاری بنا شده و به خاطر هنرها و فنون فوق العاده ای که در آن به کار رفته، یکی از شاخص ترین بناهای معماری ایرانی به شمار می آید.
تزئينات هندسي سقف كاروانسرا كه بوسيله مقرنس كاري با آجر و كاشي بعمل آمده و به سبك خاص ايراني طاقبندي شده بواسطه نمايش هندسه دقيق و طرح دلپسندش، منظره بسيار جالب و مطبوع و بلكه بي نهايت زيبايي را بدان بخشيده است.
این تیمچه که از جاذبه های گردشگری کاشان محسوب می شود، یکی از بناهایی است که پس از بازسازی به بازارهای کاشان اضافه شده است، چرا که بازار تاریخی کاشان، پس از زلزله ای که در اواخر قرن دوازدهم هجری قمری به وقوع پیوست، تخریب شده و در زمان قاجار و به همت امین الدوله جانی تازه گرفت.
كاروانسراي امين الدوله با آنكه ملك خصوصي اشخاص مي باشد و خوشبختانه بر اثر استوار بودن اساس و بنيان آن، تا كنون احتياج به هيچگونه تغيير و تصرفي در ابنيه آن پيش نيامده، و صد در صد به وضع اسلوب و صورت اوليه خود باقيمانده، مگر آنكه اغلب در و پنجره هاي چوبي آن، كه به رسم قديم ارسي بوده تبديل به در و پنجره شيشه اي شده است.
اين كاروانسرا بوسيله دو درب بزرگ چوبي به بازار مربوط مي گردد، يك در از چهار سو به صحن كوچك هشت ضلعي و ديگري به صحن بزرگ مربع مستطيل شكل جنوبي، و در حقيقت در مجموعه آنها سراي واحدي بوجود آمده كه به عقيده كارشناسان، يكي از بهترين شاهكارهاي برازنده معماري اصيل ايران در نيمه دوم قرن سيزدهم هجري و نماينده فنون گوناگون اين هنر به شمار مي رود.
امین الدوله و شهرت جهانی و اما بشنوید از نظرات درج شده در سفر نامه دیولافوای فرانسوی که پس از سفر خود به ایران، در رابطه با آثار و ابنیه تاریخی ایران به مطالعه پرداخته و اطلاعاتی جمع آوری کرده است.
او این بنا را این گونه توصیف می کند:بازارهای کاشان وسیع است و سقف آن دارای گنبدهای کوچکی است، که به هم پیوسته و جابه جا کاروانسرایی هست که مخزن مال التجاره است.
این کاروانسراها تاجرنشین و غیر از آنهایی هستند که مسافرین در آنها منزل می کنند. اینها دارای بناهای مجلل و مزینی هستند. یکی از بهترین نمونه های آنها کاروانسرای تازه ای است که تجار ساخته اند. شکل آن مانند منشور مربع القاعده است و در دو طرف آن درب ورودی دارد. تمام بنا با آجر است و نمای قشنگی دارد.
در سقف آن هم سه وزنه بزرگ است که به قدر کافی محوطه را روشن می کند. این بنای مهم که پر از مال التجاره های گرانبهاست، بهتر از هر گونه احصائیه و محاسبه ای، اهمیت تجاری و آبادی و ترقی شهر را نشان می دهد.
آنچه خواندید، شرح کوتاهی بود از مجموعه ای که در تاریخ 29/10/1353 به شماره 1016، در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده و یکی از بهترین شاهکارها، نمونه ها و البته نمایندگان معماری اصیل ایران، در نیمه دوم قرن سیزدهم هجری و یکی از زیباترین بازارهای کاشان و ایران به حساب می آید.
گردآوری :بخش گردشگری
منابع:
kashanonline.ir
|